contractenrecht

Op 1 januari eerstkomende treedt het nieuwe wetboek buitencontractuele aansprakelijkheid in werking.  Maar wist je dat het nuttig kan zijn je algemene voorwaarden om die reden opnieuw aan te passen? Waarover gaat de wet? De nieuwe wet bevat de spelregels rond de buitencontractuele aansprakelijkheid.  Het gaat daarbij om de wettelijke bepalingen die de aansprakelijkheid buiten contractuele relaties regelen. Ze zijn met andere woorden van toepassing als er door iemand (dan kan een natuurlijk persoon maar ook een rechtspersoon zijn) schade wordt veroorzaakt zonder dat er een contract bij betrokken is. Quasi-immuniteit afgeschaft Een belangrijke nieuwigheid in de wet is dat de zogenaamde quasi-immuniteit wordt afgeschaft. Dit principe houdt in dat contractspartijen van het bedrijf (bv. een klant of een leverancier) in principe geen vordering kunnen instellen tegen hulppersonen van het bedrijf (bv de bestuurder of onderaannemer) waarmee ze in zee gaan wanneer die hulppersoon een fout gemaakt zou hebben. Door de  nieuwe wet kan de contractspartij van het bedrijf zich dan ook sneller tot jou als bestuurder richten als hij schade lijdt. Is je bedrijf onderaannemer van een ander bedrijf, dan kan de contractspartij van die hoofdaannemer zich binnenkort al eveneens sneller tot je bedrijf of jou als bestuurder daarvan richten als hij schade lijdt Algemene voorwaarden Als bestuurder of bv. onderaannemer kan je je hiertegen wel voor een deel beveiligen. Dat kan je onder andere doen door een verzekering voor je bestuurdersaansprakelijkheid te nemen.  Bovendien is de wet van aanvullend recht (art. 6.1 BW).  Je kan dus in je algemene voorwaarden afspraken opnemen die dit risico inperken. Dit alles is dus meteen een reden om je algemene voorwaarden te wijzigen. Wie zijn algemene voorwaarden nog niet aanpaste aan de wettelijke regels inzake de schulden van consumenten (voor de risico’s zie Vier mogelijke sancties als u uw algemene voorwaarden en ingebrekestellingen nu niet aanpast – Advocaten Roodhooft) heeft nu een bijkomende reden om dat alsnog dringend te doen.

Als een factuur of vordering verjaard is moet je dat tot nu toe zelf inroepen. Doe je dat niet, dan riskeer je alsnog aan de schuldeiser te moeten betalen. Wat verandert er binnenkort op dat vlak? Even schetsen In een eerdere blog gaven we al aan wanneer facturen en vorderingen precies verjaren. Als je die verjaring niet inroept en de factuur toch betaalt kan je later (als je er achter komt dat je eigenlijk owv de verjaring niet moest betalen) het betaalde bedrag niet terugvorderen.  De wet verbiedt een schuldeiser ook niet om je bv. een ingebrekestelling te sturen voor een verjaarde factuur of zelfs een procedure op te starten. Tot op heden is het zo dat als je dan de verjaring niet zelf inroept je zelfs riskeert veroordeeld te worden. De rechter mag tot op heden de verjaring niet zelf inroepen. Nieuwe wet Een nieuwe wet verandert dat. Binnenkort zal de rechtbank namelijk zelf de verjaring mogen inroepen (ook al roep je die als schuldenaar niet in).  Voorwaarde is wel dat jij een consument bent en diegene die tegen jou procedeert een onderneming. De procedure moet ook betrekking hebben op de betaling van een geldschuld. Niet altijd van toepassing De nieuwe wet is dus niet van toepassing als je als consument een vordering hebt op een andere consument of als er bijvoorbeeld sprake is van een procedure tussen twee ondernemingen.  In dat geval blijft de bestaande regeling gelden en zal de rechtbank de verjaring enkel kunnen vaststellen als de schuldenaar die inroept.

Op 1 september eerstkomende treedt de nieuwe wet in werking inzake schulden van de consument. In de praktijk blijkt dat heel veel ondernemers die zaken doen met consumenten hun algemene voorwaarden en ingebrekestellingen nog niet aanpasten. Wat riskeren zij? Ongeldigheid De wet geeft aan aan welke voorwaarden het schadebeding bij laattijdige betaling moet voldoen. Als u zich daaraan niet houdt riskeert u dat de clausule niet geldig is. Dat betekent dus dat u zich er niet op zal kunnen beroepen als er toch sprake is van een laattijdige betaling door de klant. Betaling terugvorderen Stuurt u een ingebrekestelling naar de klant die niet aan de wettelijke vereisten voldoet en betaalt de klant vervolgens, dan kan de rechtbank u veroordelen het door de klant betaalde bedrag aan deze terug te betalen waarbij u het dan niet nog eens kunt opvorderen.  U riskeert dan ook het factuurbedrag uiteindelijk ‘kwijt te zijn’. Geen invordering De wet zegt verder dat een invorderaar die u raadpleegt (een advocaat, incassobureau, …) moet nagaan of uw contract of algemene voorwaarden wel conform zijn aan de voorschriften die de wet geeft rond intresten en schadebeding.  Is dat niet het geval dan mag deze geen ingebrekestelling sturen naar de consument. Strafsancties De wet bevat verder ook strafsancties voor ondernemers die zich niet houden aan de wet. U riskeert dan aanzienlijke boetes te moeten betalen. We kunnen u dan ook niet genoeg wijzen op het belang van het dringend (laten) aanpassen van uw algemene voorwaarden en ingebrekestellingen als u zaken doet met consumenten.  Ons kantoor kan u hierbij behulpzaam zijn.

Als dienstenverlener, aannemer of leverancier laat je je klanten wellicht een contract ondertekenen of werk je met algemene voorwaarden.  Het is dan meer dan ooit van belang deze nu aan te (laten) passen mede in functie van een aantal recente wetten. B2C contracten en ingebrekestellingen Zo zullen je contracten en algemene voorwaarden vanaf 1 september eerstkomende in overeenstemming moeten zijn met de wettelijke regels inzake de minnelijke invordering van schulden van consumenten.  Meer bepaald zal je schadebeding bij laattijdige betaling aan strikte voorwaarden moeten voldoen en geeft de wet in kwestie ook aan welke intrest je nog van een consument kan vragen. De wet schrijft ook voor wat er in de ingebrekestellingen die je aan consumenten stuurt allemaal moet staan.  Hou je je hier niet aan, dan riskeer je zelfs elke betaling die je verkrijgt na een ongeldige ingebrekestelling te moeten terugbetalen aan de consument terwijl deze wel wordt aanzien als een geldige betaling aan jou.  Je riskeert dus je factuur niet meer te kunnen innen. Wetboek verbintenissen Op 1 januari laatstleden trad er tevens een nieuw wetboek verbintenissen in werking. Ook dat is meteen een reden om je contracten en algemene voorwaarden in functie daarvan te bekijken. Zo voert het nieuwe verbintenissenrecht bijvoorbeeld de zogenaamde imprevisieleer in die je eventueel contractueel kan uitsluiten, worden boete- of schadebedingen net als bevrijdingsbedingen best herbekeken, gelden er n ieuwe regels rond de strijdigheid van algemene voorwaarden enz. Onrechtmatige bedingen Tenslotte zijn er nog al te veel algemene voorwaarden die onrechtmatige bedingen bevatten en dit zowel in B2B als B2C relaties.  Wat betreft B2B contracten trad op 1 december 2020 een wet in werking die ook in de relatie tussen ondernemers bepaalde verregaande clausules als onrechtmatig betitelt. Zelf doen? Algemene voorwaarden worden best opgemaakt op maat van je eigen bedrijf. Ze kunnen je bij een discussie met een klant heel wat problemen besparen. Tenzij je zelf voldoende juridisch geschoold bent doe je voor de opmaak dan ook maar best een beroep op een advocaat of jurist. Die kan je dan meteen een ontwerp bezorgen van ingebrekestelling die al eveneens voldoet aan de nieuwe wettelijke voorwaarden.